Interview Joan van Kessel: “We zitten al honderd jaar in de energiedragers en dat zal ook zo blijven”

Dit interview werd afgenomen door Move On Magazine, een uitgave van BETA (Belangenvereniging Tankstations).

Welkom in het jongensboek van Joan van Kessel. Hij draagt de zorg voor Van Kessel in het Brabantse Milheeze, een bedrijf dat inmiddels bestaat uit 100 medewerkers, 36 tankstations en een wagenpark van 26 tankwagens. En een bedrijf dat in transitie is. De 1,7 miljard liter brandstof die het jaarlijks verhandelt wordt op termijn volledig vergroend en overschaduwd door duurzame alternatieven. “Met een miljoen euro ben je nergens.’

De tijd is schaars. Dat is nu eenmaal zo bij een directeur van een bedrijf van het formaat van Van Kessel. Toch kijkt Joan deze vrijdagmiddag tijdens het interview nauwelijks op zijn telefoon of horloge. Het is de Brabantse gastvrijheid die hem niet vreemd is, zo blijkt. “Het is wel grappig. Vroeger zat ik aan tafel met vooral de lokale ondernemers, nu spreek ik met ministeries, met provincies en met multinationals. Zo zitten we in grote consortia genaamd Green Transport Delta van Nederlandse bedrijven in de mobiliteitssector, waaronder VDL Groep, DAF Trucks en RAI, en werken we samen om een doorbraken te realiseren in elektrificatie en waterstoftoepassingen in mobiliteit. Zo zijn wij binnen het elektrificatieprogramma nauw betrokken bij de realisatie en inzet van een 1000 kWh Ultra Fast Charger voor wegverkeer. Als dat lukt, dan maken we echt slagen met de verduurzaming van mobiliteit”, glundert van Kessel, die zijn bedrijf inmiddels heeft omgedoopt tot Van Kessel. “Nee, niet meer Van Kessel Olie. Dat past niet meer bij onze toekomstvisie. En ja, het klopt dat we nog het grootste deel van onze omzetten halen uit de traditionele handel in olie en brandstoffen, maar dat verandert. Dat gaat niet van de ene op andere dag, maar dat gaat via de geleidelijke weg.”

Greenpoint Clean Energy Hubs

Van Kessel speelt daarop in met elektrische laadpalen bij bedrijven en tankstations, met de bouw van waterstoftankstations en met het tankstationconcept Greenpoint. “Op logistieke knooppunten in heel Nederland bouwen wij met Greenpoint clean energy hubs met conventionele brandstoffen en met duurzame alternatieven, zoals HVO hernieuwbare diesel, TRAXX diesel, LNG, CNG, elektrisch laden en waterstof. Dus mensen kunnen er nog gewoon benzine en diesel tanken, maar ook duurzame alternatieven. Op termijn verwachten wij dat die de overhand krijgen”, aldus Van Kessel. Volgens hem is er in Nederland ruimte voor pakweg 100 van die stations. “We hebben er nu 12 in onder meer Veghel, Uden, Nieuwkuijk, Heesch, Oude-Tonge, Zeewolde, Asten, Deurne, Milheeze, Haps en Nieuwegein. Dat aantal groeit dit jaar nog naar 15.”

Greenpoint tankstations hebben minimaal een voorterrein met luifel en brandstofpompen voor vrachtverkeer, waar mogelijk aangevuld met een tankgedeelte voor personenauto’s. Faciliteiten zoals een shop, parkeerterrein, wasstraten, etc. doet men samen met anderen of met de bestaande pomphouder die samenwerking in de transitie zoekt. “We zitten vooral langs de snelwegen. Daar geloof ik in, al zie ik hier in Milheeze, waar we recent een aantal snelladers bij ons Greenpoint station hebben geplaatst, ook best wat drukte. Zelfs in zo’n klein dorp staan er regelmatig auto’s te laden.” Hij heeft overigens wel een verklaring voor die ontwikkeling. “Bij Greenpoint hebben de klanten de mogelijkheid om met vele tankpassen te tanken en te laden. Het is heel belangrijk om met diverse partijen samen te werken om daarmee een zo groot mogelijk volume op de locaties te krijgen. Klanten moeten hier met alle passen kunnen tanken of laden, dat werkt drempelverlagend.”

Heel anders dan vroeger

Van Kessel erkent dat heel veel binnen zijn bedrijf anders is dan vroeger. Hij is zelf officieel sinds 1997 eigenaar. Hij nam het bedrijf destijds over van zijn vader, die het weer over had genomen van de opa van Joan. “En de vierde generatie staat al te trappelen”, lacht Van Kessel. Zijn zoon Stan is al werkzaam binnen het bedrijf en wil het later graag overnemen. “Dat is voor mij ook een drive om te vergroenen, om ons bedrijf klaar te maken voor de toekomst. We doen nu 1,7 miljard liter brandstof op jaarbasis. De totale plas wordt echter niet meer groter, ik schat in dat mijn zoon nog 10 tot 15 jaar door kan met zoals het nu gaat. Maar dan moeten de alternatieven als elektriciteit en waterstof wel de overhand hebben. Daarom zetten wij daar nu al fors in. Daarbij kijken we naar de hele keten. Bij waterstofproductie komt bijvoorbeeld warmte vrij. Hoe kunnen we die warmte hergebruiken? Dat soort zaken. Maar we zitten al honderd jaar in de energiedragers, en dat zal ook zo blijven.”

Van eenmanszaak naar toonaangevende speler

In 2021 bestond Van Kessel 100 jaar. In al die tijd is het bedrijf van een eenmansbedrijf in lampenolie en kolen uitgegroeid tot een toonaangevende speler in de oliemarkt. In de jaren ’20 startte Jan van Kessel met het lokaal distribueren van lampolie en kolen. Jan van Kessel (2de generatie) bouwde in de jaren ’60 het bedrijf van zijn vader verder uit door huisbrandolie te leveren aan de vele varkensboeren in de streek. Vanaf 1988 groeide dit Brabantse familiebedrijf met Joan van Kessel, derde generatie, aan het roer verder door tot een belangrijke speler in de diesel-, smeermiddelen- en tankstation-sector in Zuid- en West-Nederland met inmiddels zo’n 100 medewerkers, 36 tankstations en een wagenpark van 26 tankwagens. “Op het moment dat ik eigenaar werd, hadden we 3 tankwagens en 4 man op kantoor. Door de overname van stations van BP en Van den Broek Olie en Hopmans Olie groeiden we ineens snel van 3 naar zo’n 25 tankstation locaties. Sommige daarvan hadden een shop, maar al snel zag ik dat dit niet iets voor ons is. Wij hebben meer met olie dan met broodjes”, lacht de ondernemer.

Het was in 2019 de reden om een strategische samenwerking met Vissers Energy Group aan te gaan. “Vissers Energy Group richt zich volledig op retail. En wij, wij doen de leveranties op thuislocaties en dealerstations van brandstoffen, smeermiddelen en AdBlue en verzorgen tankpassen. Daarnaast zijn wij actief op het gebied van de exploitatie van onze inmiddels 36 onbemande- en dealer-tankstations. Behalve dat ieder zich nu op zijn specialisme kan focussen, ontstaat er ook ruimte bij beide om, al dan niet gezamenlijk, initiatieven te nemen om alternatieve brandstoffen snel en deskundig in te voeren naar de behoefte van de klant. Hierbij kunnen wij ook met tankstationhouders in de gehele transitie samen kijken naar mogelijkheden en kansen.”

Achteraf weet je pas of je te vroeg of te laat bent geweest

Wat die behoefte precies is, is voor een deel gissen, erkent Van Kessel. “Achteraf weet je pas of je te vroeg of te laat bent geweest. En dat laatste is natuurlijk erger dan het eerste. Daarom investeren wij voor de troepen uit. En ja, dat gaat gelijk om grote bedragen. Met een miljoen ben je nergens. Maar wij zijn gezond, en ons doel is om onder meer een toonaangevende speler op de Nederlandse waterstofmarkt te worden met een strategisch netwerk van waterstoftankstations en de productie van groene waterstof. Zo hebben we recent geïnvesteerd in waterstoftrailers. Deze trailers kunnen 400 kilo waterstof vervoeren en daarmee bevoorraden wij locaties waar lokale productie van groene waterstof (nog) niet mogelijk is. Dat zijn onze Greenpoint-stations, maar ook kraanbedrijven met een kraan op waterstof, die op locatie moet worden bijgevuld.”

Overigens verwacht Van Kessel dat waterstof in het personenvervoer een relatief kleine rol gaan spelen. “De actieradius van elektrische auto’s gaat inmiddels naar zo’n 500 kilometer. Dat is prima voor iemand die in Nederland woont en werkt. Zeker met het laadnetwerk dat steeds verder wordt geoptimaliseerd met ook snelladers op meer plekken. Daar voegt waterstof niet zo veel aan toe. Voor het vrachtverkeer ligt dat natuurlijk heel anders. Daarbij verwacht ik dat HVO en bio-LNG voorlopig een rol blijven spelen. Op al die verschillende alternatieven zetten wij in, in de breedte. We proberen overal bij te zijn, zoals zitten wij in het project H2Stroom. Onderdeel van dat project is de ontwikkeling en bouw van waterstoftankstations aan de Europese transportcorridors van Rotterdam naar het Ruhrgebied en Antwerpen. Of Green Delta Transport, ook een heel groot en veelzeggend project. Dat vergt veel overleg met vooral grote bedrijven.”

Mee in de verandering

Overigens blijft Van Kessel ook flink investeren in de laadinfrastructuur op de Greenpoint stations. “Maar ook dat is afwachten; de mensen met een elektrische auto laden thuis of op het werk. Alleen degene die de hele dag in de auto zitten, die moeten onderweg laden. Zij kiezen voor grote servicestations met snelladers, zo is mijn overtuiging.” Maar ondanks dat laden op de stations volgens de Brabander niet heel groot zal worden, is hij er wel van overtuigd dat je mee moet in de verandering. “We hebben een aparte tak binnen ons bedrijf opgezet die zich bezighoudt met de elektrificatie van mobiliteit. Daarin zitten allemaal nieuwe mensen, jonge mensen. Dat moet ook, die hebben toch een andere kijk op de wereld. We willen bijvoorbeeld zelf elektra gaan aanbieden bij bedrijven, en we willen daarover adviseren richting die bedrijven. Wat komt er op die bedrijven af als ze het wagenpark met 30 auto’s gaan elektrificeren? Zouden zij samen met andere bedrijven en met onze hulp niet zelf een infrastructuur moeten aanleggen?” Het zijn de grote vragen waarmee Van Kessel zich bezighoudt. “Of ik dit ooit had gedacht? Nee, ik ben ambitieus, dat is zeker. Maar dat ik nu om tafel zit met Jan en alleman en over de grote mobiliteitsvraagstukken mag meepraten, dat is wel gaaf. Ik zie het ook als hobby, niet als werk. Het is een soort jongensboek, ondanks alle uitdagingen waar we zelf ook voor staan als bedrijf.”

De Filipijnen

Een duurzame biobrandstof begint bij duurzame biomassa. Die heeft Van Kessel gevonden in bana-gras, een productieve en onderhoudsvriendelijke plantensoort die wordt geteeld op de Filipijnen. “Bana-gras genereert 85 procent minder CO2 dan fossiele brandstoffen en is niet concurrerend met voedsel”, vertelt Joan van Kessel trots. Hij reist met regelmaat af naar de Filipijnen, Op verschillende plantages in het zuiden van het land teelt Van Kessel momenteel al bana-gras. Vervolgens wordt dit bana-gras verwerkt tot biobrandstof voor elektriciteitscentrales en stoomturbines voor industriële processen. Het restafval wordt verwerkt tot pellets, groene houtskool en veevoeder. “Onze missie is om duurzame en hernieuwbare grondstoffen te produceren. Daarnaast willen we ook dat deze projecten een positieve impact op de werkgelegenheid op het Filipijnse platteland.”

Koninklijk

Bij de viering van het 100-jarig bestaan van Van Kessel ontving het bedrijf eind maart het predicaat ‘Bij Koninklijke Beschikking Hofleverancier’. “Ja, daar zijn we best wel trots op. Het wapenschild dat hoort bij het predicaat ‘Bij Koninklijke Beschikking Hofleverancier’ krijgt dan ook een mooi plekje bij de ingang van ons kantoor”, vertelt directeur Joan van Kessel van Van Kessel. De Koning kan ‘Bij Koninklijke Beschikking Hofleverancier’ toekennen aan kleine en middelgrote ondernemingen die een vooraanstaande plaats innemen in hun regio en daarnaast 100, 125 (of een veelvoud van 25) jaar bestaan. De bestuurders van het bedrijf moeten van onbesproken gedrag zijn, evenals de onderneming zelf. “Gelukkig ben ik ongeschonden door de ballotage gekomen”, lacht Van Kessel.